Kinshasa: Augustin Matata Ponyo, wahoze ari Minisitiri w’intebe mu mazi abira…

KINSHASA, CONGO:  Ejo hashize, Nakazirimwe, ku minsi 05/07/2021 nibwo Sena ya Repubulika Iharanira Demokarasi ya Congo, kabaye gakuye ku nshingazo, Senateri Augustin Matata Ponyo, wigeze kuba Minisitiri w’Intebe ku ngoma ya Joseph Kabila. Uyu akaba akuriranwe ho icaha co kunyereza amafaranga agera kuri miliyoni 110 z’amadolari.

Nkuko byatangajwe mu rwandiko rw’umucamanza mukuru rwasohotse uyu munsi, Nakabiri, ku minsi 06/07/2021, byagarutse ku mafaranga Ministre Matata yasabye gukoresha mu mwaka wa 2011, ubwo yari Ministre ushinzwe kuyobora umutungo wa leta, ariko ko aya mafaranga yaje kuburirwa irengero. Ibi bikaba ari muri bimwe bituma uyu mugabo akirikiranwa n’inzego za leta kuko ngo asobanure ico aya mafaranga yakoze ndetse naho yagiye.

Gukurwa kuri uyu mwanya kwa Matata Mponyo byavuye k’urwandiko umukuru w’igihugu, Perezida Tshisekedi asabye inama ya Sena gukurikirana ico kibazo kugira ngo uyu mugabo ashobore kwisobanura kubijanye n’aya mafaranga.

Tubibutse yuko mu mwaka wa 2013 aribyo Ministre Matata Mponyo yasinyiye komine Minembwe guhabwa uburenganzira bwo gukora co kimwe n’andi ma komine hagati mugihugu. Matata yigeze kuba Minisitiri w’Intebe, n’uhagarariye umutungo wa leta, nyuma aza kuba umusenateri. Matata yatangiye kuvugwa ho ibyo kwiba umutungo wa leta no kurya igiturire mu minsi mike ishize; ibi bikaba ari nabyo byatumye inzego za leta zitangira kumukurikirana.

Nyuma yaho leta yatangiye gukorera iperereza, bivugwa yuko hari amafaranga yatanzwe na leta mu wa 2011 mu buryo budasobanutse. Aya mafaranga yaje aho yari abitse; byavugwaga ko aya mafaranga agiye ari impozamarira ku bacuruzi 300 b’abanyamahanga bagizweho n’ingaruka na politike ku ngoma ya Mobutu (Zaïrianisation) mu 1973-1974 ubwo Perezida Mobutu Sese Seko yashakaga gushikiriza abaturage ibikorwa by’iterambere mugihugu.

Nubwo aregwa ibi byose, Matata avuga yuko ibi byose ari ibihimbano ko we atazi ibyo aregwa kandi ko leta ishaka gusa kumuhimbira ibyo atigeze akora.

Mu bindi birego byari byatanzwe na leta muri iyi iki kirego, harimo andi mafaranga agera kuri miliyoni 200 y’amadolari ($200.000.000) kuri poroje y’ubuhinzi (project) Bukanga Lonzo kuva mu mwaka wa 2014kugeza 2017, yari yatanijwe n’igihugu ca Afrika y’epfo mu kuzamura ubuhinzu n’imikoranire na Republika Iharanira Demokrasi ya Congo. Bivugwa yuko Matata yakoresheje ayo mafaranga nabi kandi ko hari amwe yaburiwe irengero.